Manuel Varela: «Cheguei a Suíza con 16 anos lavando pratos e acabei traballando na Rolex»

Marta López CARBALLO / LA VOZ

SUIZA

BASILIO BELLO

Personas con historia | Que te homenajeen tus vecinos por tu trabajo para con el pueblo, dice Manuel, «sen dúbida é o máis emocionante que hai». Manuel Varela Rodríguez, de Rus: emigrante retornado e implicado vecino

15 ago 2019 . Actualizado a las 05:00 h.

Partió con solo 16 años hacia Suiza. Se casó. Pasaron un tiempo separados. Se la llevó con él. Tuvieron hijos. Estuvieron cinco años separados. Otra vez se los llevó con él. A principios de la década de los 2000 retornaron a España, y ahora son sus tres hijos los que están en Suiza, y ellos aquí. «É a vida do emigrante», sentencia Manuel Varela (1953).

Este vecino de Calvos-Rus (Carballo) hizo «algo de todo» estando en el país helvético: «Comecei con 16 anos lavando pratos e acabei traballando na Rolex. Pero tamén estiven na restauración, despois pasei á construción, a unha empresa de limpeza, a conducir un camión...». En la Rolex estuvo los últimos diez años de su estancia en Suiza, trabajando en las pulseras de unos relojes que califica como «os mellores que hai». De hecho, se arrepiente de no haberse comprado uno en su momento, pese a que el más «barato», en aquella época, partiese de los 2.500 euros. «Quedei apesarado de non coller un, porque os empregados tiñamos o 50 % de desconto. O malo é que despois de mercalo a empresa facíache uns controis anuais para ver que non fixeses negocio con eles. Só tiñas dereito a mercar un por ano, pero se o vendías sacabas ao mellor 1.000 euros. Algunha xente teno feito, ata que os pillaron...».

A su mujer la conoció durante las vacaciones. En uno de esos viajes contados que hacía a casa de vez en cuando. «Agora é ben xeitoso ir e vir», asegura, «pero antes botabas dous días no camiño. Viñas quince días e, ao final, quedábanche dez para pasar realmente aquí». Al poco de casarse tuvieron su primer hijo, al que siguieron otros dos. «Primeiro levei a muller comigo, e despois aos rapaces. Estaríamos cinco anos lonxe deles, máis ou menos. A familia é a familia», asegura.

Ahora son los hijos los que están allí, «e os netiños, tamén». No es fácil estar separados, pero se visitan siempre que pueden. Su hijo mayor llegó a mudarse a Carballo poco después que ellos. «Veu definitivo e botou dez anos aquí, pero ao final tivo que volver», cuenta Manuel. Está formado en el sector de la imprenta y tuvo bastante trabajo en su momento, «pero chegou un punto que chegaba o final do mes e non se cobraba. A el aínda lle ían pagando algo, pero había outros que non vían un duro, persoas que tiñan familias e fillos que manter. Entón, nunha ponte festiva díxolle á muller que ía a Suíza a ver aos irmáns e ao volver xa veu con traballo buscado, así que foron todos para alá»

Implicación vecinal

Aunque sí nota la falta de sus chavales, lo cierto es que Manuel no echó nada de menos el país helvético cuando se mudó. «Hai moita xente que di que quere volver, que non se adapta, pero a min non se me acordou nada dende que estou aquí», confiesa este vecino de Rus, que nació en A Arganosa.

Se ha mantenido siempre bien ocupado en los casi 17 años que lleva con su esposa en Rus. Y buena parte de ese tiempo lo ha empleado en hacer cosas por la comunidad. Él fue el promotor, por ejemplo, del arreglo a la capilla de San Sadurniño. «Estaba caendo e ninguén parecía ter intención de arranxala, así que xuntei cartos por onde puiden e, ao final, tocoulle a 50 euros cada veciño, moi pouquiño. Despois fíxose unha boa churrascada e ata trouxeron un dúo e todo», comenta. También fue el cabecilla del acondicionamiento del aparcamiento junto a la parroquia de San Xosé de Alborín, así como del reciente arreglo del cementerio. «Facía moita falla xa dende hai tempo. Eu souben dese terreo, informeime e xa deixei tratada a compra. Despois fixen unha reunión, comenteillo á asociación, falei co Concello para que tamén participase e fun porta por porta reunir cartos. Se os veciños non aceptaban, pois tería que quedar eu co terreo», explica Manuel. Casi como si de una comisión de fiestas se tratase. Aunque él de eso también sabe lo suyo.

Durante doce años presidió, e integró en solitario, la comisión organizadora de Os Milagros. El solo, y sin más ayuda que alguna colaboración puntual, se encargó de todo: «Buscaba a publicidade, organizaba a verbena e ata fixen circuítos de motos e coches. Moito traballo me deron! Poñía unha cantina e, como daquela non había nada diso pola zona, aínda recaudabamos uns cartiños. Para amañar o terreo pedíalle colaboración aos rapaces que viñan correr, para que me axudaran a levantar a apañar pedras ou o que fixese falla», recuerda.

Tanta implicación y devoción al pueblo le valió a este vecino de Rus un reconocimiento público hace unas semanas, cuando se inauguró el aparcamiento en Alborín: «Cando me chamaron ao escenario para darme a placa quedei sen palabras, non era capaz de falar. Foi moi emocionante». Además de todo el trabajo por la comunidad, también deja algo de tiempo para el disfrute: «Viaxamos moito. Mercamos unha autocaravana hai uns catro ou cinco anos e imos ata Sanxenxo, Asturias, hai pouco fomos a Francia, en setembro iremos a Benidorm... Hai que disfrutar da vida, que son dous días. Nun só ano morréronme tres cuñados, e dous deles de ataques repentinos. Pensas que che pode tocar en calquera momento así que, como lle digo á muller: eu non quero ser o máis rico do cemiterio», sentencia..