Raquel Bello: «En Brasil hai varias rutas que están inspiradas no Camiño de Santiago»
BRASIL
Existen tamén itinerarios de preparación para viren peregrinar a Compostela, afirma
20 mar 2018 . Actualizado a las 05:00 h.Brasil é un dos principais países de procedencia de peregrinos a Compostela, algún ano mesmo liderou as estatísticas. É así porque «o Camiño de Santiago ten un forte vínculo con Brasil, pois a visión de Paulo Coelho en Diário de um mago moldea a cultura contemporánea da ruta xacobea, con presenza forte de ideas como a espiritualidade individual, fronte á da relixión organizada; ou da autoaxuda e da recompensa moral no final do Camiño», explica Raquel Bello, filóloga formada na USC e que investiga sobre este asunto agora en Porto Alegre (Brasil).
-¿Ten algunha consecuencia no Brasil ese interese?
-A investigación realizada polo grupo Galabra da USC evidencia un forte grao de implicación das persoas brasileiras que fan o Camiño. Hai asociacións de amigos do Camiño de Santiago fortes, que apoian a novos peregrinos e organizan itinerarios preparatorios. Nos últimos tempos, en Brasil hai varias rutas que están inspiradas no Camiño de Santiago, como o Caminho do Sol, a Rota das Missões ou, recentemente, o Caminho de Cora Coralina en Goiás. Algún mesmo ten recoñecemento oficial, como o Caminho de Santo Antônio da Patrulha de Rio Grande do Sul.
-¿Que son os itinerarios preparatorios?
-Os que se realizan no proceso de preparación para viaxar a Europa e vir facer o Camiño de Santiago. Son escéptica en relación ao apoio que lles ofrecen os gobernos galego e español, porque a investigación evidencia que hai saturación turística en Compostela, e é preciso repensar se vale a pena investir para captar máis turismo. Comprobamos que moitas persoas peregrinan ou aspiran a peregrinar. Porén, ao mesmo tempo, existe un enorme descoñecemento da cultura dos lugares que atravesa o Camiño, especialmente da cultura galega. Esa preparación é sobre todo física e emocional. Os elementos culturais están ausentes.
-¿Hai presenza de Galicia e da súa cultura en Brasil?
-No sur, onde eu vivo, Galicia practicamente non se coñece. No entanto, cando explico de onde son, e se falo en galego, a recepción é de curiosidade e interese, tanto do alumnado como das persoas con que contacto.
-¿É Brasil unha oportunidade perdida para a cultura galega?
-A falta de coñecemento é unha oportunidade perdida para nós. Se Galicia se recoñecese como un país de lingua portuguesa, iso facilitaría a vida das persoas galegas que vivimos aquí. Alén de que existe unha excelente disposición para coñecer a cultura galega, e iso resultaría de enorme interese para a industria cultural galega, e tamén para a autoestima da comunidade galega, ao ver a cultura propia coñecida e recoñecida nun país como Brasil.
-¿Como é a súa integración no mundo académico brasileiro?
-O mundo académico está bastante globalizado, por máis que existan algunhas diferenzas. A miña integración foi boa e rápida, sen grandes diferenzas co mundo académico galego ou portugués.
-¿Ten perspectivas de regresar para a universidade galega?
-Tiven unha acollida excelente na UniRitter cando, por motivos políticos, precisei finalizar o meu ciclo en Galicia. Non vexo agora razóns profesionais para regresar, non o teño previsto no curto prazo.
-¿Como resulta a súa experiencia nunha universidade privada?
-Moi boa. Aquí a universidade pública tende a ser moito máis elitista, e para as persoas con menos recursos económicos, ou que precisan traballar para estudar, a privada ofrece unha boa viabilidade. Temos un alumnado diverso e moi comprometido, en moitos casos verdadeiramente digno de admirar.
Docente e investigadora. Doutora en Filoloxía, formada na USC, Raquel Bello exerce os últimos anos na UniRitter, de Porto Alegre (Brasil).
Colaboración. Continúa a investigar no grupo Galabra, da USC, sobre os impactos do turismo na comunidade local de Santiago de Compostela.