María Xosé Porteiro une Galicia e América en «Sándalo», o seu regreso á novela

Montse García Iglesias
MONTSE GARCÍA SANTIAGO / LA VOZ

AMÉRICA

Sandra Alonso

A escritora pon o foco nas migracións a través da historia compartida dende principios do XIX ata a actualidade

02 may 2019 . Actualizado a las 05:00 h.

«Un escritor e lingüista galego díxome un día hai corenta anos que falase da miña experiencia na emigración. Tardei, pero aquí está». É Sándalo, a novela coa que a escritora e xornalista María Xosé Porteiro volve á narrativa dezaoito anos despois da publicación de Covardes. «Se non o fixen antes foi por falla de tempo, non de ganas», afirma.

 Sándalo (Galaxia) fala das migracións e percorre case os últimos douscentos anos, desde principios do século XIX ata a actualidade. «A novela empeza en 1823 coa morte do comandante Riego. A partir de aí, empézanse a tecer historias que teñen que ver con guerras, con independencias, con cambios sociais..., que se van dando paralelamente entre Galicia e Cuba. É unha novela que trata de recompoñer a historia común dos nosos pobos e, ao final, o que resolve é unha historia puntual dunha familia», explicou a escritora, que onte presentou o seu novo traballo na Feira do Libro de Santiago acompañada polo presidente da Real Academia Galega, Víctor Fernández Freixanes, e da escritora e filósofa Carme Adán. Neste traballo, a autora mestura feitos e personaxes históricos con partes de ficción total e de persoas correntes.

 María Xosé Porteiro explica que en Sándalo «hai moito de mestizaxe e de historia do noso pobo cunha diáspora. É unha historia migratoria moi estudada dende o punto de vista académico e, se cadra, menos divulgada desde o punto de vista da literatura ou da ficción».

 A nova novela da escritora e columnista de La Voz de Galicia ten o seu xermolo hai unha década, ao seu regreso de Arxentina e Uruguai: «Alí tiven un reencontro importante co mundo da emigración, que forma parte da miña historia porque fun nena emigrante en Cuba ata os catorce anos. Esta toma de contacto novamente cunha realidade que era tan miña remexeu moitas cousas dentro de min e empecei a facer unha especie de esbozo do que podería ser unha novela na que abordar este tema». Pero tardou case dez anos en poñerse a escribila, aínda que a autora considera que inconscientemente xa a estivo facendo durante todo ese intervalo de tempo. Para Porteiro, influíu de maneira determinante a súa experiencia persoal en Cuba, o que lle permite «incorporar á nosa literatura escenarios históricos menos divulgados». Precisamente, da súa estancia no país caribeño conserva unha caixa de sándalo. Unha novela na que está a súa pegada como xornalista. «Non quixen renunciar a iso, esa é a miña verdade», di.