«A miña maneira de integrarme foi meterme o menos posible en política»

Era 1966 e José David Fidalgo. emigraba con 20 anos desde a súa Taboada natal ao País Vasco. Alía agardábao unha nova vida no Bilbao febril que aínda non albiscaba a reconvesión industrial. Fidalgo recibía onte durante a conmemoración do Día de Galicia en Euskadi a insignia de ouro da federación de centros galegos nesa comunidade autónoma. É un recoñecemento aos seus máis de cincuenta anos de traballo asociativo entre a colectividade galega no País Vasco.

 -Contento por esta homenaxe?

-A verdade é que fai ilusión, si. Tamén pola familia, que son os que sufriron e sufren as miñas ausencias para traballar na Casa de Galicia en Bilbao e na irmandade.

-O País Vasco de 1966 era moi distinto ao de hoxe.

-Moito. Daquela non había moito paro e eu tiven a sorte de atopar traballo enseguida. Despois empezaron as folgas, a reconversión industrial...

-Vostede traballou nuns cines.

-Empecei como axudante de cabina, pero acabei levando a administración e a contabilidade durante 22 dos cines Consulado, que acabaron absorbidos pola cadena Astoria.

-Integrouse desde o principio en asociacións galegas?

-Case desde o principio, si. Sobre todo na Casa de Galicia en Bilbao e na de Baracaldo. Eran entidades máis ríxidas, más pechadas que agora. Por exemplo, non había maneira de entrar nun baile se non ías cun socio.

-Algún problema de adaptación ao País Vasco naquela época?

-Pode que algunha vez en momentos difíciles pola tensión política te puideses atopar un pouco fóra de lugar e te retraías un pouco, pero haise que abrir. A miña maneira de abrirme e integrarme foi meterme o menos posible en política. Un ten que facer por integrarse alí onde está. E hoxe temos que recoñecer que este país que foi de acollida para nós, tamén é xa o noso país.

-Os fillos dos emigrantes que chegaron ao País Vascos nos anos sesenta e setenta estánlles tomando o relevo nos centros galegos?

-Á xente nova cústalle moito involucrarse no traballo das Casas de Galicia, quizais coa excepcióin dos grupos folclóricos, nos que sí participan. E os demais vanse facendo maiores e moitos retornan. Os centros van quedando sen esa forza, sen esa xente que loita por mantelos vivos día a día.

-Cantos centros galegos seguen abertos no País Vasco?

-Son doce, máis ou menos os mesmos que sempre. Pero hainos que van perdendo moitos socios. O bandeirín de enganche para a xente nova son as actividades relacionadas coa danza, a música, o teatro... e se os centros perden esa forza e fan menos actividades, tamén se perderá esa capacidade de enganche.

-Moitos emigrantes retornaron. E vostede que?

-Eu desde que me xubilei viaxo moito máis a Galicia. A última vez estiven na festa da carne ao caldeiro en CAstro de Carbaledo. A miña dona é de Palencia, pero di que é galega consorte e gústalle Galicia, así que por ela non habería problema. Nós temos casa en Taboada e non descarto volver, pero aquí no País Vasco están dous dos meus tres fillos, os netos...